Rio de Janeiro, 30 augustus 2013 - ‘Ik ben bang’, zei Maora woensdag bij onze kennismaking. Toen hingen er nog Westerse bombardementen op Syrië in de lucht. Gisteravond reageerde ze opgelucht : de bombardementen zijn van de baan. Het Britse parlement stemde tegen. Als president Obama opnieuw een oorlog wil ontketenen, dan zonder de Britten. Ik ben verbaasd dat onze Braziliaanse gastvrouw zo ongerust is over oorlogsberichten van de overkant van de oceaan. Woont ze niet veilig ver weg? Maar vage dreiging kan onverwacht heel concreet worden. Dan komt ze tot aan je voordeur. Dat ondervonden de mensen van de wijk.

Laranjeiras, zo heet dit stuk van Rio. Het is een rustige, residentiële wijk. Onze straat is groen, met hoge bomen. De mensen hangen orchideeën en lampionnetjes aan de stammen op. Maar sinds juni is Brazilië constant in beweging. Dinsdag was er een protestactie van leerkrachten van het staatsonderwijs en studenten. Ze trokken in stoet naar het Paleis, Guanabara, het goevernement van de staat Rio. Gouverneur Sergio Cabral laat de politie zeer hardhandig optreden tegen de manifestaties. Daarom was hij ook dinsdag het voornaamste mikpunt van het protest. De betoging ontaardde in een botsing met de Militaire Politie. Die vuurde rubberkogels af. Waarom dat buitensporig geweld ? vroeg de nieuwssite Brasil de Fato.

Bij de betogers hadden zich ‘aanhangers van de Black Block-taktiek’ gevoegd. Zo noemt Brasil de Fato deze harde kern. Zij vernielden de etalage van een autohandel. En hier, beneden op de hoek van de straat, sloegen ze de ruiten van een bank stuk. ‘Ik kende dat niet, het Black Block,’ zegt Maora, ‘dat is volgens mij een nieuw fenomeen.’ Ze vermoedt dat er zich politieagenten onder de gemaskerden mengen, die vernielen om de hele actie zwart te maken. Woensdag focuste de krant O Globo trouwens enkel op ‘het spoor van vernielingen’ van het Black Block. O Globo heeft in Brazilië zo goed als alle media in handen. Over de eisen van de leerkrachten en de studenten geen woord.

Voor vandaag roepen alle Braziliaanse vakbonden samen op voor een nationale mobilisatie- en stakingsdag. De eerste sinds 11 juli, toen de bonden en de sociale beweging samen 3 miljoen mensen op de been brachten. We gaan zien wat het wordt. Straks is er een meeting aan Central do Brasil, het centraal station van Rio. Maora kijkt bedenkelijk. ‘De bonden zijn niet zo sterk in Brazilië,’ zegt ze. Ze halen volgens haar niet het spontane elan van de jongeren, die in juni met vele honderdduizenden tegelijk voor een beter leven in beweging kwamen.